|
Strucnjaci Rudarsko-geološkog fakulteta u Beogradu, Narodnog muzeja u Kruševcu i Muzejske zbirke trsteničkog Narodnog univerziteta otkrili su tri neolitske kuće na lokalitetu Šljivik i snimili temelje srednjovekovne crkve na Đurovači, kod sela Bogdanj.
Dimenzije i priroda najnovijih nalaza biće poznati do oktobra, kada se okonča projekat "Geofizička istraživanja trsteničkog kraja - arheološki lokaliteti Šljivik i Đurovača", koji finansijski podržava Ministarstvo kulture.
Inženjeri geofizike specijalnim uređajima od kraja maja "snimaju" prostor od tri hektara ispod zemlje u Stragarima, odnosno dva u ataru Bogdanja. Đurovača će biti poseban izazov, jer postoje predanja da se na ovom prostoru, 30 kilometara zapadno od Kruševca, nalaze ostaci dvora Jug-Bogdana.
Legenda kaže da je kneginja Milica - ćerka Vratka Nemanjića (Jug-Bogdana), čukununuka Stefana Nemanje - upoznala kneza Lazara Hrebeljanovića u trsteničkom kraju, gde se posle kosovskog poraza 1389. i kraćeg stolovanja zamonašila i upokojila u obližnjem manastiru Ljubostinja.
- Nikada Đurovača nije arheološki istraživana, postoje samo podaci sa arheoloških rekognosciranja, tragovi zgarišta i spališta, što može da upućuje na ranija postojanja ognjišta i objekata, a poznate su nam i priče o pronalasku grobova prilikom raznih zemljanih radova - navodi, za "Novosti", koordinator projekta Marin Bugar, arheolog kruševačkog muzeja, dodajući da je reč o vrlo živom lokalitetu, gde se i danas proslavlja Sveti Đorđe.
Ova tajnovita srednjovekovna crkva spominje se u tekstu čuvenog slikara Vladislava Titelbaha, koji u "Srpskim ilustrovanim novinama" iz 1882, pored teksta, objavljuje i crtež sa ostacima crkve na Đurovači. Korišćenje pritesanog kamena i opeke u kombinaciji sa krečnim malterom za gradnju crkve upućuje na srednjovekovnu arhitekturu.
- Za Šljivik, koji je 25 kilometara udaljen od Kruševca, imali smo saznanja koja su se odnosila na preistorijsko naselje iz perioda vinčanske kulture (od 6. do 5. milenijuma p. n. e.) - navodi Bugar. - Do sada je otkriveno desetak neolitskih objekata i jama, a prošle godine smo sproveli arheološka iskopavanja na delu nadzemne kuće građene od pruća i blata. Osim što je konstatovano da je kuća nastradala u požaru, našli smo i ulomke zdela, lonaca, ribolovačkih tegova, koštane nalaze i ostatke drugog onovremenog kućnog inventara. Preliminarni rezultati aktuelnih snimanja doveli su do otkrića tri nova stambena objekta.
STRUČNjACI
Rad na ovom projektu trajaće 15 terenskih i 13 kabinetskih dana. Osim Marina Bugara, u istraživanju Šljivika i Đurovače učestvuju kruševački arheolog Gordana Čađenović i istoričar muzejske zbirke u Trsteniku Jelena Vukčević. Tim geofizičara i studenata predvodi poznati naučnik doc. dr Dejan Vučković sa Rudarsko-geološkog fakulteta u Beogradu.
FIGURINU NAŠAO UČITELj
Za preistorijsko naselje Šljivik prvi put se čulo 1971.godine, kada je učitelj Milan Radić sa decom šetao tuda i našao figurinu iz tog perioda. Arheolozi Emilija Tomić i Obrenija Vukadin su, sedamdesetih godina, utvrdile postojanje neolitskog naselja, da bi arheolog Svetozar Stanković sa grupom kolega iz Arheološke zbirke Filozofskog fakulteta u Beogradu od 1986. do 1988. godine nastavio sa otkrivanjem života preistorijskog čoveka. Lokalitetu kod Stragara stručnjci su se vratili prošle godine, posle skoro tri decenija pauze.
novosti.rs
|
