Povodom Dana sećanja na žrtve nemačkog bombardovanja Beograda 6. aprila 1941. godine, sekretar Privremene uprave grada Goran Vesić i predstavnici Udruženja civilnih invalida rata i Udruženja Beograđana položili su jutros oko osam časova vence kod fontane "Vrelo života", prenosi Beta.
Polaganjem venaca na spomen obeležje u Karađorđevom parku predstavnici Privremenog organa Beograda i Udruženja građana "Šesti april" odali su počast stradalima u nacističkom bombardovanju Beograda 1941. godine.
U ime Grada venac je položio Goran Vesić koji je ujedno i najavio izgradnju jedinstvenog spomenika u čast svim Beograđanima koji su stradali u nacističkom i savezničkom bombardovanju 1941. i 1944. godine.
Prema njegovim rečima, danas se obeležava stradanje više hiljada Beograđana koji su poginuli samo zato što su se usudili da se suprotstave nacistima i pokažu stav na tadašnja dešavanja u svetu.
"Bombardovanje 6.aprila 1941. i 1944. uvek treba da nas podseća na nevine žrtve koje su poginule u gradu koji je bio proglašen otvorenim i koji se nije branio, a koji je kažnjen samo zato što se nismo uklapali u njihovu podelu sveta", rekao je Vesić.
Centralna komemorativna svečanost biće održana u podne, kod spomenika stradalim pilotima u Aprilskom ratu koji se nalazi na Zemunskom keju.
Komemorativnu svečanost će uz pune državne i vojne počasti predvoditi načelnik Generalštaba Vojske Srbije, general Ljubiša Diković koji će u ime Vlade Srbije, položiti lovorov venac kraj Spomenika stradalim pilotima. Vence će položiti i predstavnici Grada Beograda i nevladinih organizacija.
Predviđeno je i polaganje venaca kod granitnog krsta u porti Vaznesenjske crkve, u kojoj se nalazilo sklonište u kome je tokom šestoaprilskog bombardovanja stradalo više stotina građana Beograda.
Kako je ranije najavljeno iz Ministarstva rada, zapošljavanja i socijalne politike, vence će u porti crkve položiti predstavnici Grada Beograda, preživeli i potomci stradalih.
Predviđeno je i polaganje venaca u Aleji stradalih u šestoaprilskom bombardovanju na Novom groblju.
Naime, deo građana, od više hiljada njih koji su stradali tokom šestoaprilskog bombardovanja, sahranjen je u aleji na Novom groblju, a tu će vence položiti predstavnici Vlade Srbije, Grada Beograda, preživeli i potomci stradalih.
Vojne snage Trećeg rajha napale su Kraljevinu Jugoslaviju na današnji dan 1941. godine. Nemački avioni su najpre bombardovali prestonicu Beograd, a potom i Kraljevo, Niš i druge gradove. Napad koji je počeo bez objave rata označio je početak Drugog svetskog rata u Kraljevini Jugoslaviji.
Prve bombe pale su na Beograd u 6.30, dok je većina stanovnika još spavala. Nemački bombarderi su istog dana, u četiri navrata, razornim i zapaljivim bombama zasuli grad, a oko 16 časova iz pravca Rumunije doletelo je tridesetak zloglasnih bombardera, "štuka", iz kojih se pucalo po kolonama izbeglica, dok su panično napuštale razoreni grad.
Avioni su poletali sa aerodroma iz Beča, Graca i Arada. Tadašnja prestonica Jugoslavije ponovo je napadnuta 11. i 12. aprila. Napadi su trajali i noću, a na grad je izručeno 440 tona smrtonosnog tovara.
Tačan broj žrtava nikada nije precizno utvrđen. Na spisku poginulih u Beogradu, koji je tada imao 370.000 stanovnika, vodi se 2.274 građanina, dok neke procene govore o blizu 4.000 stradalih.
Grad je pretrpeo neprocenjivu materijalnu štetu. Potpuno je razoreno 714 zgrada, teže oštećeno 1.888 zgrada, a delimično oštećeno 6.829, među njima i zgrada Starog dvora, čija je kupola srušena.
Gađane su gusto naseljene četvrti, bolnice, Učiteljski dom, Kalenić pijaca, železnička stanica, Glavna pošta, zemunski aerodrom. U porti Vaznesenjske crkve pobijeno je i ranjeno nekoliko stotina civila, a više stotina građana stradalo je kada je direktno pogođeno gradsko sklonište u Karađorđevom parku.
Potpuno je uništeno zdanje Narodne biblioteke Srbije na Kosančićevom vencu, podignuto 1832. godine. Bila je to jedina nacionalna biblioteka koja je namerno napadnuta i uništena tokom Drugog svetskog rata. U požaru posle bombardovanja nestao je ceo fond sa 350.000 knjiga, uključujući i srednjovekovne spise neprocenjive vrednosti.
Biblioteka je imala i zbirke turskih rukopisa, više od 200 starih štampanih knjiga od 15. do 17. veka, starih karata, gravira, umetničkih slika i novina, kao i sve knjige štampane u Srbiji i susednim zemljama od 1832. godine.
Do napada na Kraljevinu Jugoslaviju došlo je posle vojnog prevrata i demonstracija 27. marta protiv Trojnog pakta, koji je dva dana ranije sklopila tadašnja vlada Cvetković-Maček.
Otpor paktu sa silama Osovine razljutio je Nemačku, jer je poremetio planove o napadu na Sovjetski Savez, pa je istog dana, na osnovu Hitlerove naredbe, u operativnom štabu Nemačke armije doneta odluka (Direktiva 25) da se, osim Grčke, i Kraljevina Jugoslavija uništi kao država.
Komanda nemačke Četvrte vazdušne flote razradila je plan napada pod nazivom "Kaznena odmazda", kojim je predviđeno i bombardovanje Beograda, a operacijom je komandovao general Aleksandar Ler.
Braneći slobodno nebo Beograda, poginulo je 11 pilota Šestog lovačkog puka, kojima se grad odužio sa velikim zakašnjenjem, tek 1997. godine, otkrivanjem spomenika na Zemunskom keju kod hotela "Jugoslavija".
I Kraljevo je napadnuto 6. aprila, a u napadu na Niš, 8. aprila, poginulo je oko 600 ljudi.
Jugoslavija je kapitulirala za samo 11 dana, a kralj i vlada napustili su zemlju tri dana ranije. Zemlja je raskomadana i podeljena između Nemačke, Italije, Mađarske i Bugarske, s tim što su Srbiju okupirale Hitlerove snage.
Sedam dana pre nego što je okončana invazija, 10. aprila 1941. godine, uz podršku Musolinijeve Italije, proglašena je Nezavisna Država Hrvatska, sa ustaškim vođom Antom Pavelićem na čelu. Prema podacima prof. dr Dragoljuba Živojinovića, u Aprilskom ratu stradalo je oko 20.000 ljudi.
