Arheolozi koji istražuju groblje mamuta u lesnom brdu Nosak u Starom Kostolcu otkopali su u petak prvu lobanju s uvijenim kljovama koja ukazuje da je reč o vrsti preistorijskog rođaka slona koji je u ovim krajevima živeo pre oko 300.000 godina.
U to vreme Evropu je prekrivao debeo sloj leda, dok je teritorija Srbija bila neuporedivo toplija tundra kojom su vladali runasti mamuti i divovske zveri kao što su pećinski lavovi.
- Na vrućini od pedeset stepeni najzad smo stigli do ostataka mamuta koji je u Kostolcu živeo tokom poslednjeg ledenog doba - kaže prof. dr Miomir Korać, direktor Arheološkog parka Viminacijum.
- Ogromne uvijene kljove duge 3,15 metara nepogrešivo ukazuju da je reč o runastom mamutu koji je evoluirao od stepskog mamuta kakva je bila Vika, koja je živela na ovom prostoru u vreme dok je on bio vrela savana. Otvaramo nove sonde jer je telo mamuta okrenuto ka dubini brda, što potvrđuje i da ostale kosti koje se vide iz profila pripadaju drugim jedinkama.
Ranije se verovalo da je mamut primigenius ili runasti mamut evoluirao od svojih stepskih rođaka tak kad se vrsta proširila iz Mediterana do Sibira.
Međutim, nalazi u Srbiji potkrepljuju noviju teoriju, po kojoj je prostor Balkana zbog povoljne klime i tokom najžešćih ledenih doba imao klimu povoljnu za život.
Zbog toga je postao refugijum - pribežište svih živih vrsta koje su ovde evoluirale i prilagođavale se klimi hladne tundre.
Tako je i veliki bezdlaki stepski mamut kakva je bila Vika (pronađena 2009. na površinskom kopu „Drmno“ u Kostolcu) evoluirao u vrstu manjih dimenzija, kraćih ušiju i surle, pokrivenu grubim krznom čija je dužina dostizala gotovo metar.
Dodatnu toplotnu izolaciju pružao je sloj sala debeo oko 10 cm, a masno tkivo koje je štitilo mozak i kičmu pravilo je karakteristične grbe na glavi i leđima. Dlaka runastih mamuta pronađenih u sibirskom ledu najčešće je riđa, mada su pronalaženi i primerci „plavušana“ s veoma svetlom dlakom.
PODZEMNA ČUDOVIŠTA
Mamut svoje ime duguje reči „mamont“ kojom su sibirski domoroci evropskim istraživačima nazivali legendarno divovsko čudovište dugih kljova koje je živelo kao krtica ispod zemlje. Ispostavilo se da takve fantastične životinje nikad nisu postojale, već da je reč o mamutima koji su hiljadama godina posle smrti pronalaženi odlično očuvani u sibirskom ledu.
