|
Banjaluka – Tragom volšebnog nestanka desetak hiljada nezaposlenih osoba sa evidencija Zavoda za zaposlenje Republike Srpske, koji su brisani iz evidencije, ali tako da, po svemu sudeći, nisu nigde zaposleni, javnost se iznova podsetila epidemijskih razmera ekonomskih migracija, koji skupa sa izrazito nepovoljnim natalitetom čine poprilično sumornu demografsku sliku srpskog naroda u BiH.
Trenutno, po podacima Zavoda za zaposlenje RS, broj onih koji su na evidenciji nezaposlenih uistinu jeste na istorijskom minimumu, to jest prijavljene su 126.274 osobe, što je primetno manji broj onih koji traže posao nego ranijih godina.
Mediji su uz sarkastičnu opasku primetili kako su vlasti propustile da se „pohvale” tim rekordnim podatkom, istovremeno primetivši i to kako Poreska uprava RS ne beleži veći broj zaposlenih, kako bi to logika nalagala.
Znajući da se godinama broj prijavljenih na Zavodu za zaposlenje kretao uglavnom oko 140.000 nezaposlenih, neretko i više, mediji su pokušali da dokuče kuda su nestali donedavni tragaoci za poslom. Nije bilo teško pretpostaviti kako je najverovatnije reč o onima koji su iz RS otišli u inostranstvo.
„Gde su se ti ljudi zaposlili nije moguće utvrditi jer je broj radnika krajem 2015. i 2016. ostao potpuno isti, to jest oko 274.000 zaposlenih”, uočava banjalučka Alternativna televizija, koja tim povodom prenosi izjavu ministra rada RS Milena Savanovića, koji prepričavajući žalbe poslodavaca o nedostatku radne snage, usled sve primetnijih emigracija iz RS, privrednicima odgovara sugestijom: „Povećajte plate radnicima i taj problem će biti manji.”
Vlada RS odgovara kako je protekle godine sa evidencije nezaposlenih posao dobilo 38.151 osoba, dok su 31.792 sa tog spiska brisane po drugom osnovu, uz 60.685 novoprijavljenih na evidenciju, što je dovelo do manjka od desetak hiljada.
„Mi naprosto nikoga ne možemo zaustaviti da ode”, vajka se ministar Savanović.
Ma šta bila pozadina ovog statističkog rebusa i nepostojanja podataka o emigrantima, ona ne može sakriti tragične podatke da je broj stanovnika Srpske iz godine u godinu sve manji.
Demografi godinama upozoravaju na veoma nepovoljne pokazatelje, ne samo zbog izuzetno niskog nataliteta već i radi primetnog porasta interesovanja za odlazak u inostranstvo, usled potrebe za zaposlenjem. Popis stanovništva, po podacima koje je objavila Republika Srpska, pokazali su da u RS živi 1.170.342 stanovnika.
Zvanični podaci potvrđuju da je natalitet od kraja rata sve nepovoljniji. Na primer, 1996. su u Srpskoj rođene 12.263 bebe, a već 1999. čak i nešto više, kada je rođeno 14.500 beba, da bi 2000. bio rođen 14.191 mališan.
Od te godine pa sve do 2010, u Srpskoj se rađalo tek nešto malo više od deset hiljada dece godišnje, da bi napokon 2011. broj rođenih pao ispod deset hiljada rođenih na godišnjem nivou.
Rekordno nizak broj novoređenih bio je 2014. kada je rođeno 9.335 beba, da bi 2015 podaci bili tek neznatno povoljniji, kada je rođeno 9.357 beba.
Uporedo kako je broj rođenih bivao sve manji, tako je iz godine u godinu rastao broj umrlih. Od 1996, kada je u RS umrla 10.931 osoba, a taj se broj postepeno uvećavao iz godine u godinu, 2015. je broj umrlih iznosio 15.059, što je najveći stopa mortaliteta za dve decenije.
Na prelazu iz komunističkog u demokratski poredak i prvim posleratnim godinama nešto veći broj rođenih i manji broj umrlih razlog su zbog kog je u Srpskoj prirodni priraštaj bio pozitivan, sve do 2001, otkad je neprestano negativan, sa rekordnom razlikom u 2015, kada je razlika bila 5.702 više umrlih u odnosu na rođene, dok je godinu pre, u 2014, broj umrlih bio veći od broja rođenih za 5.074.
Konkretnih podataka o broju onih koji su napustili ove prostore u potrazi za poslom nema, pominju se desetine hiljada godišnjih odlazaka na nivou BiH, jer oni koji odlaze preko zvaničnih kanala posredstvom agencija za zaposlenje jesu tek manji deo stanovnika koji samoinicijativno nalaze posao u stranim zemljama.
Ništa bolja situacija u pogledu emigracija nije ni u drugom entitetu Federaciji BiH, izuzev nešto vedrijih podataka kad je reč o broju novorođenih, u odnosu na RS.
Ne čude stoga neke projekcije Ujedinjenih nacija da bi broj od oko 3,3 miliona stanovnika, koliko živi u BiH (iako poslednji popis pokazuje 3,5 miliona zbog uvrštavanja i nerezidenata) do 2100. godine okvirno mogao biti i preplovljen.
politika.rs
|
