SAN DIJEGO - Američki naučnici uspeli su prvi put u istoriji da stvore organizam sa jednim veštačkim delom DNK.
U srednjoj školi, na času biologije, svi smo učili da se DNK sastoji od četiri hemijska gradivna bloka, odnosno četiri nukleotida, označena slovima A, T, C i G.
U studiji koja je objavljena u časopisu "Nature", američki naučnici, međutim, tvrde da su sada proširili ovaj alfabet za dva slova, tj. za dve baze koje ne koristi nijedan organizam na našoj planeti.
"Stvorili smo ćeliju koja je kadra da skladišti veći broj genetskih informacija", rekao je Flojd Romesberg, vođa istraživanja i biohemičar sa kalifornijskog Istraživačkog instituta Skrips.
Svaka dvostruka zavojnica DNK ima okosnicu od molekula šećera za koju su vezane baze adenin (A), timin (T), citozin (C) i gvanin (G). Ova slova predstavljaju šifre za kodiranje aminokiselina koje su gradIvni blokovi za stvaranje proteina. Baze povezuju dve zavojnice poput prečki na merdevinama. A se uvek vezuje sa T, a C sa G i obrnutno.
"X i Y su neprirodni nukleotidi koje smo stvorili", naveo je Romesberg, opisujujći veštačka slova koje su on i njegove kolege ubacili u DNK bakterije Ešerihije koli.
Nakon 15 godišnjih pokušaja - i prvi put u istoriji nauke veštačkog života, istraživači su uspeli da aktiviraju ovakav DNK unutar živog organizma.
Autori studije ističu da proširenje alfabeta života sa četiri na šest slova otvara velike mogućnosti. Bilo bi, na primer, moguće programirati ćelije da stvaraju proteine koji bi sadržavali neke druge aminokiseline pored 20 standardnih.
Ova bi se tehnika, između ostalog, mogla koristiti za stvaranje otrovnih aminokiselina koje bi uništavale isključivo ćelije raka, kao i za stvaranje svetlećih aminokiselina koje bi naučnicima omogućile da pod mikroskopom prate hemijske reakcije.
Romesbergova kreacija nazvana je "vanzemaljski DNK", ali on kaže da ne treba strahovati da će iz njegovih eksperimenata nastati mutirajući organizmi.
Naime, kako je objasnio, bez konstantnog unošenja X i Y nukleotida uzgajanih u laboratoriji, bakterija se vraća u normalno stanje, reprodukujući prirodni DNK sa samo dva bazna para.
