LONDON - Međunarodni tim astronoma izradio je prvu mapu svemira kako je izgledao pre 11 milijardi godina, u periodu između Velikog praska i brze ekspanzije koja je potom usledila.
Studija, objavljena u časopisu "Astronomija & Astrofizika", prikazuje svemir u periodu od oko tri milijarde godina nakon Velikog praska, u trenutku usporavanja ekspanzije, pre nego što će se umešati tzv. "tamna energija" i ubrzati udaljavanje galaksija jedne od drugih.
O razvoju svemira posle Velikog praska naučnici su puno saznali zahvaljujući studijama svetlosti u kosmičkom pozadinskom zračenju, a njegova ubrzana ekspanzija tokom više milijardi godina može se pratiti posmatranjem kretanja udaljenih galaksija.
"Tek smo sada u prilici da vidimo kako je izgledao njegov "pubertet" pre nego što je krenuo naglo da se širi", kazao je jedan od autora studije Mat Pieri sa Univerziteta Portsmut u Velikoj Britaniji.
Iako se vrlo malo zna o tamnoj energiji i tamnoj materiji, astronomi ističu da ta sila mora da postoji, jer se jedino tako može objasniti brzina širenja univerzuma. Tamna energija i tamna materija čine zajedno oko 96 odsto svemira.
Nova studija podržava teoriju po kojoj je tamna energija nastala u vreme ekspanzije svemira, detaljno prikazujući period u kojem je gravitacija prevagnula i usporila ekspanziju.
"Ako svemir posmatramo kao rolerkoster, onda danas jurimo nizbrdo, dobijajući na ubrzanju", kazao je Pieri.
"Naša nova merenja nam govore o vremenu kada se svemir peo uzbrdo i bio dodatno usporen gravitacijom", objasnio je on.
Mapa, delo 63 naučnika iz devet zemalja, izrađena je pomoću nove tehnike za proučavanje intenzivne svetlosti sa 50.000 udaljenih kvazara prilikom prolaska kroz oblake vodonika u svemiru na putu ka zemlji.
"Kvazari su pozadinska svetla i način na koji gas ispred njih apsorbuje deo te svetlosti pruža astronomima detaljnu sliku udaljenih gasovitih oblaka, poznatih kao intergalaktički medijum", naveo je Pieri u izjavi za Rojters.
Studija je prvi rezultat petogodišnjeg projekta koji je započet 2009. Astronomi, okupljeni oko trećeg projekta "Sloan Digital Sky Survey", nameravaju da, do kraja projekta, prošire istraživanje na svetlost sa oko 160.000 kvazara.
