 |
Parlament (ni)je slika Srbije
|
Izvor: agencije
|
Datum: 26. 03. 2014
|
|
U prethodnom sazivu Skupštine Srbije čak 119 poslanika bilo je iz Beograda, a adrese dve trećine poslanika bile su u četiri najveća grada. Najsiromašnije opštine nisu imale predstavnike u parlamentu. Ta slika bi možda bila drugačija da glasači na izbornoj listi zaokružuju imena poslanika.
Kakva će biti slika novog parlamenta saznaćemo do kraja aprila, a koji će gradovi i opštine biti zastupljeni u predstavničkom telu, najmanje zavisi od građana.
Izborni sistem u kome se glasa za izbornu listu, a ne za poslanika, dovela je do situacije da je, kada je uveden višepartijski sistem, broj poslanika iz Beograda bio pedeset četiri, a 2012. godine je porastao na sto devetnaest.
Bograđani su u prethodnom sazivu parlamenta skoro sami imali apsolutnu većinu, a adrese dve trećine poslanika bile su u četiri najveća grada.
Opštine kao što su Gadžin Han, Sremski Karlovci i Crna Trava, nisu imale poslanika u novijoj istoriji parlamentarizma. Slučajnost ili ne - ta mesta su među najsiromašnijim, odakle se stanovništvo masovno osipa. Koliko bi im predstavnik u zakonodavnom telu pomogao?
"Moguće je da poslanici u parlamentu pored zastupanja stavova svoje političke partije da zastupaju i interese građana i sredine iz kojih dolaze", kaže Đorđe Stanić iz Stalne konferencije gradova i opština.
A kada su dobili priliku da otvoreno postave pitanje poslanicima, ispostavilo se da bi građani, ono što ih muči, radije rekli političarima koje znaju sa malih ekrana nego onima iz komšiluka.
"S druge strane, kada posmatramo govore narodnih poslanika ne postoji trend da narodni poslanici zastupaju interese svog regiona grada ili opštine, to je sporadično", uviđa Vukosava Crnjanski iz inicijative Otvoreni parlament.
Ta slika bi možda bila drugačija da glasači na izbornoj listi zaokružuju imena poslanika, a ne da ih, u njihovo ime, u skupštinske klupe šalju političke partije.
"To stvara loš sistem jer kao kandidat niste u ozbiljnoj obavezi da se posvetite biračima, vama je ključno da imate vezu sa vrhom stranke. Od toga vam zavisi pozicija na izbornoj listi, a sve druge komunikacije sa građanima su prekinute", kaže pregramski direktor Cesida Đorđe Vuković.
Da li to što, na primer, Leskovčanin ima predstavnika u Skupštini ima ikakvog uticaja? U realnosti ne, kažu analitičari, jer jedino direktne veze sa republičkim budžetom pokreću stvari.
"Tu je ključno pitanje ko ima ministre i pomoćnike koji dolaze iz nekih regija i to je onda važno i u kojoj meri oni mogu da vuku više ili manje sredstava i koliko su važni lideri nekih stranaka. Na lokalu, pa zahvaljujući ucenjivanju ili nekoj snazi mogu da prikupe više novca iz budžeta koji je najveći, a to je rep budžet", kaže Vuković.
Sve dok se ne promeni izborni sistem i dok je Srbija jedna izborna jedinica, poslanici će i u novom sazivu Skupštine Srbije biti u obavezi da zastupaju sve.
|
